Uniwersytecka 13 , 40-007 Katowice
MENU
Nowa perspektywa finansowa UE 2021–2027: szansa, którą warto wykorzystać
Unia Europejska od dekad wspiera rozwój gospodarczy, społeczny i technologiczny państw członkowskich, a fundusze strukturalne i inwestycyjne stanowią jedno z głównych narzędzi tej polityki. W latach 2021–2027 Polska otrzyma do dyspozycji ponad 76 miliardów euro – to największy pakiet finansowy w historii naszego członkostwa we Wspólnocie. Jakie cele stoją za nowym okresem finansowania? Kto może skorzystać i na jakich zasadach? Jakie programy będą kluczowe? O tym wszystkim przeczytasz w niniejszym artykule.
Fundusze UE 2021–2027 w liczbach
Ile środków trafi do Polski?
Nowa perspektywa finansowa to ogromna szansa dla Polski. Nasz kraj otrzyma:
- 72,2 mld euro w ramach polityki spójności,
- 3,8 mld euro z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji,
- dodatkowe środki z instrumentów centralnych UE (np. Horizon Europe, LIFE, CEF) dostępne w drodze konkursów.
Warto zaznaczyć, że około 60% środków trafi do programów krajowych, a 40% do programów regionalnych, zarządzanych przez urzędy marszałkowskie.
Główne cele nowej perspektywy
Co Unia chce osiągnąć do 2027 roku?
Unijne środki nie są „darmowymi pieniędzmi” – są inwestycją w transformację Europy w kierunku zrównoważonego rozwoju, innowacyjności i cyfryzacji. W Polsce główne priorytety to:
- wzrost innowacyjności przedsiębiorstw i wspieranie badań,
- zielona transformacja – efektywność energetyczna, OZE, walka z emisjami,
- cyfryzacja administracji i firm,
- spójność społeczna i regionalna – wyrównywanie szans,
- rozwój kompetencji – szkolenia, aktywizacja zawodowa,
- transformacja regionów górniczych, w szczególności Śląska.
Programy krajowe 2021–2027
Jakie programy będą miały największy wpływ na gospodarkę?
W ramach funduszy strukturalnych Polska uruchomiła kilka flagowych programów krajowych:
FEnIKS – Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko
Budżet: 25,1 mld euro
Główne cele:
- Rozwój transportu publicznego (kolej, drogi lokalne),
- Ochrona powietrza, wody i przyrody,
- Efektywność energetyczna budynków i OZE.
FENG – Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki
Budżet: 8 mld euro
Dla kogo: przedsiębiorstwa, konsorcja B+R, instytuty naukowe
Zakres wsparcia:
- Prace badawczo-rozwojowe,
- Cyfryzacja i automatyzacja procesów,
- Rozwój start-upów i internacjonalizacja.
FERS – Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego
Budżet: 4,3 mld euro
Zakres:
- Kształcenie zawodowe i kompetencje przyszłości,
- Równy dostęp do usług społecznych i zdrowotnych,
- Projekty aktywizujące osoby bezrobotne.
FERC – Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy
Budżet: 2 mld euro
Cele:
- Rozwój e-administracji,
- Infrastruktura szerokopasmowa,
- Cyberbezpieczeństwo,
- Edukacja cyfrowa.
FEPW – Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej
Budżet: 2,5 mld euro
Regiony: podkarpackie, podlaskie, lubelskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie, mazowieckie (z wyłączeniem Warszawy)
Wsparcie dla: infrastruktury, biznesu, transportu i turystyki.
Fundusz Sprawiedliwej Transformacji – szansa dla Śląska
Sprawiedliwa transformacja – nie tylko ekologia
Regiony węglowe, takie jak Śląsk, stoją przed ogromnym wyzwaniem – odejściem od gospodarki opartej na węglu. Fundusz Sprawiedliwej Transformacji (FST) wspiera ten proces, finansując:
- dywersyfikację działalności firm górniczych,
- nowe miejsca pracy w zielonych sektorach,
- przebranżowienie i szkolenia dla pracowników,
- inwestycje w OZE, efektywność energetyczną i rekultywację terenów pokopalnianych.
Budżet FST w Polsce to 4,4 mld euro, a województwo śląskie otrzyma największy udział tych środków.
Programy regionalne – rozwój lokalny w rękach samorządów
Każde województwo opracowało własny regionalny program operacyjny, odpowiadający na lokalne potrzeby. Przykładowo:
- Województwo mazowieckie – inwestycje w cyfryzację, edukację i OZE,
- Śląskie – wsparcie dla MŚP, przemysłu czasu wolnego, rewitalizacja poprzemysłowa,
- Pomorskie – transport miejski, adaptacja do zmian klimatu, bioróżnorodność.
Kto może ubiegać się o dotacje?
Nowa perspektywa jest otwarta dla szerokiego kręgu beneficjentów:
- Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP),
- Duże przedsiębiorstwa – głównie w FENG, FEnIKS,
- Instytucje publiczne – szkoły, szpitale, JST, uczelnie,
- NGO – fundacje, stowarzyszenia,
- Konsorcja naukowo-biznesowe.
Wymagania formalne i ocena merytoryczna
Wnioskodawcy muszą spełnić kryteria formalne (np. brak zaległości wobec ZUS/US) i kryteria merytoryczne, które mogą obejmować:
- innowacyjność rozwiązania,
- wpływ na środowisko,
- potencjał do wdrożenia,
- zgodność z politykami UE (równość, środowisko, dostępność).
Zasada „Nie czyń poważnych szkód” (DNSH)
Jednym z warunków przyznania wsparcia jest zgodność z zasadą DNSH – czyli projekty nie mogą znacząco szkodzić środowisku. Dotyczy to:
- emisji gazów cieplarnianych,
- zanieczyszczenia powietrza i wód,
- bioróżnorodności,
- zużycia zasobów naturalnych.
Projekt musi zawierać ocenę wpływu na środowisko i – w razie potrzeby – plan łagodzenia skutków.
Jak przygotować się do pozyskania funduszy?
Krok po kroku – skuteczna ścieżka aplikacyjna
- Zidentyfikuj potrzeby swojej organizacji
- Zastanów się, co chcesz osiągnąć – rozwój produktu, modernizacja, ekspansja?
- Sprawdź dostępne programy i działania
- Przejrzyj funduszeeuropejskie.gov.pl lub skontaktuj się z punktem informacyjnym.
- Zbierz dokumentację
- W tym: biznesplan, prognozy finansowe, dokumenty rejestrowe, opinie techniczne.
- Napisz wniosek
- Opisz cele projektu, harmonogram, wskaźniki, wpływ społeczny/środowiskowy.
- Złóż wniosek w systemie online
- W terminie określonym w dokumentacji konkursowej.
- Reaguj na uwagi i podpisz umowę
- W razie potrzeby uzupełnij dokumenty i podpisz umowę o dofinansowanie.
Co z dotacjami po 2027 roku?
Choć obecna perspektywa kończy się w 2027 roku, część środków będzie wydatkowana do 2029 roku. Jednocześnie trwają już prace nad kolejnym okresem 2028–2035, który będzie kontynuacją „zielonej transformacji”, cyfryzacji i polityki innowacyjności.
Podsumowanie
Nowy okres finansowania 2021–2027 to historyczna szansa dla Polski. Dzięki funduszom unijnym możliwa będzie modernizacja przedsiębiorstw, rozwój cyfrowy, podnoszenie kwalifikacji, a także sprawiedliwa transformacja regionów górniczych. Aby w pełni skorzystać z tych możliwości, warto śledzić harmonogramy naborów, przygotować dokumentację i – jeśli trzeba – skorzystać ze wsparcia profesjonalistów.
fundusze unijne 2021-2027
nowa perspektywa finansowa UE
dotacje unijne dla firm
programy operacyjne 2021-2027
fundusze europejskie Polska
jak zdobyć dotację unijną
program FENG dla przedsiębiorców
dotacje dla MŚP
fundusze na innowacje
wsparcie dla biznesu z UE
dotacje dla samorządów
Fundusz Sprawiedliwej Transformacji
programy regionalne UE
dotacje na cyfryzację
fundusze na zieloną energię
środki unijne dla organizacji
fundusze UE Śląsk
dotacje z programu FEnIKS
wsparcie dla edukacji z UE
projekty unijne 2021–2027
finansowanie OZE z funduszy
program FERS dotacje
fundusze europejskie dla NGO
wsparcie unijne dla szpitali
nabory wniosków o dotację
dofinansowanie na innowacje
programy UE dla start-upów
fundusze UE dla uczelni
dotacje z programu FERC
e-administracja finansowana z UE
środki unijne dla Polski
projekty unijne dla przedsiębiorców
dotacje na rozwój firmy
cyfrowa transformacja z funduszy
fundusze UE dla Polski Wschodniej
rozwój regionalny z UE
dotacje unijne na szkolenia
dofinansowanie na B+R
wsparcie na transformację energetyczną
fundusze europejskie krok po kroku
umowa partnerstwa 2021-2027